Cmentarz nr 357 to piękny duży obiekt zlokalizowany na skraju lasu pod szczytem Jastrząbki w miejscowości Kamionka Mała (przysiółek Orłówka). Na miejsce jechałem drogą 964 przez Żegocinę, następnie odbiłem w lewo na Rozdziele i w tej miejscowości skręciłem w wąską asfaltową drogę która zaprowadziła mnie na miejsce, sam cmentarz znajduję się pod szczytem wzgórza, ale w zasadzie da się tam wyjechać samochodem, ja jednak zostawiłem samochód trochę niżej i do samego cmentarza poszedłem na nogach.
Cmentarz został odremontowany w latach 1990-1991 o czym informuję tabliczka przy bramce, a tej samej tabliczki dowiemy się ilu pochowano tu żołnierzy i że zginęli w większości pomiędzy 8-13 grudnia 1914 r. Z drugiej strony bramki wisi tabliczka informująca, że drewniana kaplica na cmentarzu jest obiektem na szlaku architektury drewnianej. Cmentarz ogrodzony jest drewnianym płotkiem rozpiętym pomiędzy betonowymi słupkami, na teren cmentarza wchodzimy przez drewnianą bramę. Elementem centralnym cmentarza 357 jest wysoka na 13 metrów drewniana kaplica z podcieniami, stojąca na górującym na obiektem tarasie, dojście do kaplicy po schodkach. Od bramy do kaplicy prowadzą dwie alejki, groby żołnierzy zlokalizowane są paśmie środkowym cmentarza oraz przy jego ogrodzeniu. W pasie środkowym kilka metrów przed tarasem na którym stoi kaplica, znajduję się ciekawy pomnik w formie kamiennego kopca, zwieńczonego kamiennym krzyżem wyciosanym z jednego kawałka kamienia. Z czterech stron kopca betonowe stele z mały krzyżami Ludwiga i tabliczkami imiennymi.
Pozostałe nagrobki to właśnie betonowe wolno stojące stele o różnych kształtach na których lico nałożono małe żeliwne krzyże Ludwiga dla żołnierzy austriackich, niemieckich i rosyjskich, na stelach emaliowane tabliczki imienne w kolorze zielonym, bądź z nazwiskami pochowanych bądź z informacją i liczbie pochowanych nieznanych żołnierzy.
Pochowani tu żołnierze polegli podczas walk o górujące nad okolicą wzgórze Kobyła (na północ od Jastrząbki) na tym strategicznym wzgórzu też znajduje się cmentarz oznaczony nr 300.
Cały cmentarz prezentuje się bardzo ładnie, jest pięknie odnowiony i zadbany, naprawdę warto odwiedzić to miejsce.
Na końcu galerii zdjęcie archiwalne przedstawiające wraz z ustawionym przed nią kamiennym kopcem, widać też pobliskie nagrobki. W porównaniu ze stanem z 1918 roku widać kilka zmian, ale są to zmiany niewielkie.
Jerzy Jasonek
2009-05-10