youtube

200 - Tarnów - Chyszów

Cmentarz wojenny z I wojny nr 200 - Tarnów - Chyszów

Cmentarz wojenny z I wojny nr 200 - Tarnów - Chyszów

Jerzy Jasonek

2018-08-19

Samodzielny cmentarz wojenny Tarnów - Chyszów to duży cmentarz (75x80 metrów) znajdujący się przy ulicy Chyszowskiej. Ja dojechałem do niego w lewo z ulicy Józefa Szujskiego (jest to ulica na którą wjechałem jadąc cały czas prosto z drogi 973).

W okresie międzywojenny był tu cmentarza garnizonowy. Obiekt jest ogrodzony stalowymi rurami rozpiętymi pomiędzy kamiennymi słupkami. Wejście do cmentarz przez niewielką bramkę rozpiętą pomiędzy dość efektownymi kamiennymi słupkami. Obsadzona drzewami alejka prowadzi od bramki wprost do pomnika centralnego, po obu stronach alejki kwatery grobowe na których występują nagrobki w formie steli zwieńczonych bądź krzyżami kutymi bądź żeliwnymi krzyżami Ludwiga. Na cmentarzu występują też ciekawe nagrobki w postaci niewysokich prostopadłościennych kolumn (kostek) zwieńczonych czterospadowym daszkiem, z każdej strony kolumny tablica z nazwiskami poległych.

Pomnik centralny ma postać krzyża na wysokiej schodkowej podstawie, jak zauważa Mirosław Łopata na swojej stronie, krzyż jest dość skromny w porównaniu z podstawą, co jak uważa oznacza, że podstawa została przygotowana pod całkiem innych pomnik centralnych, którego z braku środków nie wykonano:

"Pomnik centralny w postaci krzyża na bardzo szerokiej schodkowej podstawie, poszerzonej z obu stron przez murki zakończone niewielkimi pylonami jest prawdopodobnie tylko częścią niezrealizowanego projektu większego pomnika figuralnego, bądź też, co bardziej prawdopodobne wysokiego masywnego krzyża z ciosów kamiennych. Zachował się taki archiwalny projekt A. Müllera wprawdzie przeznaczony dla cmentarza nr 118 w Staszkówce (pow. gorlicki), ale można sądzić, że przedstawia on taką formę pomnika jaka miała być zrealizowana tutaj w Tarnowie, opierając się na uwadze jaką zamieścili w opisie cmentarza nr 118. R. Broch i H. Hauptmann w „ Zachodniogalicyjskich Grobach Bohaterów”, a także na opisie samego cmentarza nr 200 w tej samej książce. Warto zwrócić uwagę, iż podstawa pomnika z tego szkicu i podstawa zrealizowana na terenie cmentarza są bardzo podobne. Jest to bardzo prawdopodobne z uwagi na znaczenie tego obiektu, a proporcje obecnego krzyża do postumentu wskazują, że był to raczej pomnik tymczasowy. "

cytat z www.cmentarze.gorlice.net

Cmentarza prezentuję się bardzo okazale, jest zadbany i regularnie porządkowany, na pomniku centralnym są niestety jednak napisy wykonane przez wandali co trochę psuję ogólny efekt.

Załączone artykuły

Zapraszam do dyskusji

Dane cmentarza

Numer cmentarza: 200

Lokalizacja: Tarnów - Chyszów

Projektant: Anton Müller

Ostatnia wizyta: 2018-08-19 - rowerem

GPS: 50°01′00,0 N; 20°57′38,1 E ,

Pochowani: Austriacy: 512 + 22 + 1; NIemcy: 47 R: 754 + 6; Serbowie: 4; Włosi: 6 + 3; Polacy: 2 ; ? : 1; Łącznie: 1323 + 32 + 3, znanych 728 + 32 + 3, nieznanych - 595

Daty śmierci: chowano tu żołnierzy do 31.12.1918 (liczby podane powyżej po znaku + oznaczają żołnierzy pochowanych po 31.10.1918)

Źródło danych: J. Drogomir, Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918) : wykazy poległych i zmarłych pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej. T. 2, Tarnów : Muzeum Okręgowe, 2003.