youtube

279 - Sterkowiec - Dziekanów

Cmentarz wojenny z I wojny nr 279 - Sterkowiec - Dziekanów

Cmentarz wojenny z I wojny nr 279 - Sterkowiec - Dziekanów

Jerzy Jasonek

2013-08-25

Cmentarz znajduję się obecnie w lesie sterkowieckim, kiedyś znajdował się w Dziekanowie - wsi między Sterkowcem i Szczepanowem. Ja jechałem od strony Brzeska przez Jadowniki, jakieś 200 metrów za znakiem Sterkowiec skręciłem w lewo koło zaniedbanego boiska sportowego, przejechałem pod wiaduktem kolejowym i jechałem prosto dość szeroką ale mocno zarośniętą ścieżką leśną. Cmentarz 279 znajduję się po prawej stronie po przejechaniu około 1,2 km od wiaduktu kolejowego. Jednak z lasu wyjechałem inną drogą, którą zdecydowanie łatwiej trafić na cmentarz. Wystarczy na granicy Sterkowca i Szczepanowa (w miejscu gdzie są znaki) skręcić w ulicę Brzozowa, po chwili asfalt przechodzi w szutrówkę, a potem dojeżdżamy do szlabanu, dalej jedziemy cały czas prosto i po przejechaniu jakiś 600 metrów od drogi Sterkowiec-Szczepanów dojeżdżamy do cmentarza. Ani z jednej ani z drugiej strony nie ma niestety żadnego znaku kierującego na cmentarz - mimo iż jest to przecież pięknie odnowiony obiekt.

Więcej informacji o cmentarzu

Jest to dość ciekawy obiekt zarówno jeśli chodzi o architekturę jak i historię. W listopadzie 1914 przez Sterkowiec przebiegała linia frontu, odbiło się parę bitew, w których zginęło kilkuset żołnierzy, a część z nich spoczęła na cmentarzu nr 279 w Dziekanowie. Ostatnie zdjęcie w galerii pochodzące z archiwum (ja pobrałem je ze strony www.cmentarze.gorlice.net.pl) przedstawia cmentarz około roku 1917-18, jak widać jest to obiekt położony w niezalesionym terenie wśród pól, w oddali widoczny jest las. Budowniczowie cmentarza oznaczyli ten cmentarz nr 279 i napisali, że znajduje się on w Dziekanowie, opisali dojazd od pobliskiej linii kolejowej. Ja znalazłem internecie dość ciekawy artykuł Pana dr Mariana Stolarczyka z którego wynika, że Austriacy chyba błędne ocenili położenie cmentarza, bo tak naprawdę został on zbudowany jednak na łąkach Sterkowca. Dziś Dziekanowa już nie ma, jest Sterkowiec i Szczepanów - cmentarz znajduje się lesie sterkowieckim (widziałem też nazwę las szczepanowski) - dojazd jak opisałem powyżej możliwy jest z dwóch stron Sterkowca, od Szczepanowa las został odcięty autostradą, więc chyba z tamtej strony dojść się obecnie nie da.

Obecny wygląd cmentarza, jest efektem remontu z przed kilku lat, patrząc na zdjęcie archiwalne można chyba ocenić, że cmentarz został mniej więcej przywrócony do stanu pierwotnego. Wejście na cmentarz prowadzi przez bramkę ze stalowych rur, na wprost bramki po środku cmentarza pomnik centralny zwieńczony dużym drewnianym krzyżem z daszkiem. Na pomniku tablica napisem w języku niemieckim, który można przetłumaczyć "Do nas pokój zawitał wcześniej, niż do was". Na grobach zbiorowych duże krzyże Ludwiga według wzoru austriackiego i rosyjskiego. Za pomnikiem centralnym trzy groby pojedyncze z krzyżami według wzoru Mayra. Cmentarz ma kształt trapezu i jest ogrodzony dwoma rzędami rur rozciągniętych pomiędzy kamiennymi słupkami dwóch typów. Przy wejście na cmentarz po remoncie ustawiono tabliczkę informującą o charakterze obiektu.

Przed remontem cmentarz był w kompletnej ruinie, jak wyglądał można zobaczyć w internecie m.in. na stronie www.cmentarze.gorlice.net.pl.

Zapraszam do dyskusji

Dane cmentarza

Numer cmentarza: 279

Lokalizacja: Sterkowiec - Dziekanów

Projektant: Robert Motka

Ostatnia wizyta: 2013-08-25 - rowerem

GPS: 49°59′43,1 N; 20°39′42,2 E,

Pochowani: 108 Austriaków, 40 Rosjan (24 żołnierzy znanych z nazwiska)

Daty śmierci: 20-22.11.1914

Źródło danych: J. Drogomir, Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918) : wykazy poległych i zmarłych pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej. T. 3, Tarnów : Muzeum Okręgowe, 2005.